De choreografen aan het woord

Wie leidt, wie volgt?

door Piet De Volder, vr 30 jun 2023

Zoë Ashe-Browne

Hózhóó

‘Hózhóó’ is een woord uit de taal van Hopi, één van de etnische groepen onder de Native Americans. Het beduidt de samenhang tussen harmonie, evenwicht, schoonheid en dankbaarheid. Het is voor Zoë Ashe-Browne de samenvatting van de vibe die ze voelt bij de creatie van een nieuwe choreografie voor vier dansers, gebaseerd op canons van Johann Sebastian Bach. Maar tegelijk wijst het op haar persoonlijke omgang met muziek die ze als een uitdaging ervaart en die ze op een heel persoonlijke manier wil benaderen. ‘Normaal kies ik muziek die me direct inspireert of emotioneert’, zo vertelt ze. ‘Maar in dit geval volg ik een muzikale suggestie van mijn collega José Reyes [contrabassist van het Symfonisch Orkest van Opera Ballet Vlaanderen, nvdr]. Ik zie mijn creatie als een kritische omgang met opgelegde muzikale structuren. De uitdaging om in directe dialoog te gaan met de muziek zonder een narratief of zonder illustrerend te worden, daar draait het echt om!’ Door de afwezigheid van een narratief krijgt het publiek alle ruimte om betekenis aan de bewegingen toe te kennen en associaties te maken: ‘Vermits er vooral in paren wordt gedanst, kunnen al vlug interpretaties ontstaan over hoe twee personen zich tot elkaar verhouden en hoe hun relatie werkt. Maar mijn choreografie is ontstaan vanuit taken die ik aan de dansers opleg om dan vast te stellen hoe hun bewegingen zich verhouden tot de muziek.’ Hózhóó belooft een wonderlijke mix van Hopi en Bach!

2223 BAC Wills repetitiebeeld c Filip Van Roe nicola DSC0837

Nicola Wills

Somniloquy

Somniloquy is een duet op een werk voor harp solo van de 19e-eeuwse Welshe componist John Thomas: The Minstrel's Adieu to His Native Land. Inspiratie voor deze nieuwe choreografie van Nicola Wills kwam van het Gent Festival dat The Other Side als thema heeft, met de focus op dreamscapes en gedachten, gevoelens en indrukken die in dromen opduiken. Nicola spreekt over een ‘flow state’ tussen dansers en live harpmuziek – een duet dat kan gelezen worden als de dialoog tussen een kunstenaar en zijn muze. ‘De focus ligt op hoe kunst andere kunst inspireert en hoe vormen van artistieke expressie doorheen verschillende media kunnen harmoniseren’, aldus nog de choreografe.

John Thomas, die een tijdlang de officiële harpist was van Queen Victoria, liet zich steevast inspireren door Welshe volksmuziek. Ook het thema van The Minstrel’s Adieu to His Native Land is van volkse origine. Nicola Wills: ‘Ik ervaar mijn werk altijd als heel muzikaal, in die zin dat er altijd een sterke en directe interactie is tussen dans en de muzikaliteit van een werk. In dit geval krijgen we een hoofdthema, dat heel melancholisch is, en vier variaties, die heel verschillende stemmingen binnenbrengen. Wat mij aantrekt, is zowel het romance-achtige karakter van het werk als gevoelens van opwinding en energie erin. Ook al is er geen narratief, ik wil de dansers heel direct laten reageren op de wisselende stemmingen van de muziek.’

Somniloquy betekent ‘spreken in de slaap’, wat vaak als een slaapstoornis wordt beschouwd, die samenhangt met stress en angst. Nicola: ‘In mijn geval verwijst het naar de episodische opbouw van de choreografie. Dromen zijn eigenlijk heel abstract, maar berusten op herinneringen aan dingen die we tijdens de dag hebben ervaren. Ik vind somniloquy een mooie metafoor voor dreamscapes waarin afzonderlijke gedachten en emoties uit de realiteit door de fantasie met elkaar worden verbonden en hoe deze verbindingen tot artistieke creatie leiden.’

2223 BAC Wills repetitiebeeld c Filip Van Roe nicola DSC1265

Claudio Cangialosi

Adagio

[There is no rose without a thorn]

In mijn duet op muziek van Marcello/ Bach ga ik in tegen de gangbare betekenis van de muzikale term adagio of ‘langzaam tempo’. We zien snelle en heel fysieke bewegingen die eerder aansluiten op het pulserende ritme van de strijkers dan op de lyrische solo lijn van de hobo. Inspiratie ging uit van het woord adagium, wat zoveel betekent als een filosofische of moraliserende spreuk. Een bekende is: “Geen rozen zonder doornen.” Ik interpreteer het als: “Om van schoonheid en het aangename te kunnen genieten, moet je moeilijkheden en pijn trotseren”. Of: “Er is geen licht zonder duisternis." In het duet voelen we tegenstrijdige krachten: de wil om samen te komen én te ontsnappen aan elkaar. Liefde, schoonheid, conflicten en spanning vloeien samen. De dans vertolkt het tedere karakter van Marcello’s muziek maar ook een innerlijke strijd, die samenhangt met de mineur toonaard van het stuk.

2223 BAC Cangialiosi portret c Filip Van Roe Claudio DSC06077 2

Kirsten Wicklund

The Subject is Overgrown

‘Er staat veel op het spel, maar deze rechthoek is een speelterrein. Een valse start, geschreven als een raadsel. Een denkbeeldige vriend. Een herinnering die een wens geworden is. Noten dringen binnen. Nabootsing is cruciaal. Hoe kan het dat de wereld blijft draaien? Hoe kan dat, lieverd?’ (Kirsten Wicklund)

‘De titel van mijn choreografie verwijst direct naar de textuur van Bachs Contrapunctus IX uit Die Kunst der Fuge waarin het basisthema van de hele collectie fuga’s echt overwoekerd wordt door een ander thema, waarmee het stuk inzet, en dat in snelle notenwaarden verloopt. In de textuur van de muziek hoor je een contrast tussen het basisthema in lange waarden, als een solide fundament, en het perpetuum mobile van een ander toegevoegd thema. Van de muziek gaat, ondanks de gelaagdheid, iets bijzonder speels uit. Ik moet denken aan een speelplaats met kinderen, die over elkaar tuimelen, vallen en weer opstaan. Orde en chaos maar ook onze veranderende omgang met tijd zijn elementen die spelen. Hoe tijd een heel andere rol speelt in het leven van een kind dan in dat van een volwassene en hoe we in onze verbeelding er soms in slagen om tijd uit te schakelen.’

2223 BAC Wicklund repetitiebeeld c Filip Van Roe Kirsten DSC06552

Min Hee Bervoets

Life is like a BOX of chocolates you never know what you gonna get
door dansers van de Koninklijke Balletschool Antwerpen

‘Het leven zit vol verrassingen; je weet nooit wat er zal komen. Het leven is ook het grootste geschenk aan de mensheid en alles wat er zich rond beweegt. Elke dag brengt nieuwe uitdagingen. Onverwachte situaties ontstaan op een ongelofelijke manier. Kortom: het leven houdt tal van gebeurtenissen in die ons altijd weer verrassen.

Je weet nooit wat het leven je zal bieden. Maar je blijft het verder leven. Geen dag of nieuwe ervaring kan je voorzien tot het moment dat je ze echt beleeft. Het kan een ervaring zijn die je niet zint, maar ook het geweldigste wat je overkomt. Je weet het pas op het moment dat je het beleeft en dan kan je alleen maar ondergaan.’

ONTDEK CHOREOLAB

Fotografie: Filip Van Roe

De choreografen aan het woord

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Volg ons