Het verhaal van La clemenza di Tito

Vitellia, de dochter van keizer Vitellius die door de vader van keizer Tito afgezet werd, voelt zich de rechtmatige erfgenaam van de troon. Vitellia manipuleert Tito’s vertrouweling Sesto om een aanslag op Tito te plegen. Sesto voelt zich verscheurd. Hij is dan wel verliefd op Vitellia, maar zijn eigenlijke trouw ligt bij Tito. Sesto bezwijkt uiteindelijk onder Vitellia’s druk en zal haar plan uitvoeren.

Sesto’s vriend Annio komt melden dat keizer Tito de wil van het volk zal volgen om een Romeinse bruid te kiezen. Vitellia koestert de hoop dat Tito haar zal kiezen. Ze beveelt Sesto om de aanslag niet uit te voeren.

Tito wordt toegejuicht door het volk. Hij weigert met de schatten uit onderworpen provincies een tempel ter ere van zichzelf te laten bouwen. Hij schenkt het geld aan de slachtoffers van de recente vulkaanuitbarsting. Tito wordt aanbeden door het volk om zijn goedhartigheid.

Annio is verliefd op Sesto’s zus Servilia en wil Tito’s goedkeuring om met haar te trouwen, maar de keizer koos Servilia zelf als zijn bruid. Servilia richt zich tot Tito en getuigt van haar liefde voor Annio. Tito is bewogen door Servilia’s eerlijkheid en schort zijn plan met haar te huwen op.

Vitellia spoort ondertussen Sesto aan de aanslag toch uit te voeren, niet wetend dat Tito haar intussen als bruid heeft gekozen. Wanneer Publio dat komt melden, is het al te laat. De (moord)aanslag op de keizer en het capitool is al uitgevoerd.