Purcell tot in de eeuwigheid

Rondeau uit Abdelazer

Voor de herneming van het stuk Abdelazer; or, The Moor's Revenge van schrijfster Aphra Behn componeerde Henry Purcell in 1695 de toneelmuziek, waarvan het rondeau het bekendste is. Honderden jaren later, in 1945, gebruikte de Britse componist Benjamin Britten de dans als uitgangspunt voor The Young Person’s Guide to the Orchestra. Het educatieve werk introduceert alle instrumenten van het orkest op een toegankelijke manier. De kans is groot dat je toen je daarover leerde op school dus niet alleen met Britten maar ook met Purcell kennismaakte. Een deuntje dat bekend in de oren klinkt.

Luister hoe Britten de instrumentengroepen elk om beurt Purcells rondeau laat spelen en er nadien verder op varieert:

De klaagzang uit Dido and Aeneas

De opera Dido and Aeneas is ongetwijfeld het bekendste werk van Purcell. De Trojaanse held Aeneas heeft de taak gekregen om Rome te stichten, maar tijdens zijn omzwervingen strandt hij in Carthago, waar koningin Dido heerst. De twee worden verliefd en hebben het goed samen, tot Aeneas op het matje wordt geroepen om zijn queeste verder te zetten. Dido blijft alleen achter. Verscheurd door liefdesverdriet beslist ze haar leven te beëindigen. De klaagzang voor haar dood is het dramatische hoogtepunt van de opera en geldt als een van de aangrijpendste aria’s uit het repertoire. De emotionele kracht van Dido’s afscheid is zo universeel dat de aria in films, series en voorstellingen als soundtrack opduikt. Zo begeleidt de muziek in de Duitse oorlogsklassieker Der Untergang (2004), een film over de laatste stuiptrekking van de nazi’s, de inwoners van Berlijn tijdens de capitulatie van hun stad.

Bekijk hoe ons huis tijdens de lockdown van Dido and Aeneas een operafilm maakte en luister naar Dido’s klaagzang:

Music for the Funeral of Queen Mary

Enkele jaren na Dido’s dood in de opera van Purcell sterft in 1694 een andere koningin: Maria II van Engeland. Purcell voorzag begrafenismuziek die onsterfelijk is geworden. De hymne Thou Knowest Lord wordt op zo goed als elke staatsbegrafenis in het Verenigd Koninkrijk gezongen, zo ook op die van de onlangs overleden Queen Elizabeth II. Voor Stanley Kubricks invloedrijke cultfilm A Clockwork Orange herwerkte elektrolegende Wendy Carlos Purcells openingsmars voor synthesizers. De begrafenismuziek werd een sleutelwerk in de soundtrack van de film. Nog een wistjedatje: verschillende delen uit Music for the Funeral of Queen Mary werden op Purcells eigen uitvaart in 1695 uitgevoerd. Hij werd nadien onder veel belangstelling in Westminster Abbey begraven naast het orgel. Bij je volgende citytrip naar Londen weet je wat gedaan…

Luister hoe de openingsmars van Purcells begrafenismuziek wordt ingezet in de opening van de film A Clockwork Orange:

The Indian Queen

De opera Dido and Aeneas mag dan wel een van de populairste werken van Purcell zijn, eigenlijk is het een buitenbeentje. Het in Europa aan populariteit winnende operagenre, waarin muziek van begin tot einde de dramatische spanning bepaalt, geraakte in Engeland moeilijk ingeburgerd. De Engelsen gaven een eigen draai aan de nieuwe trend: de dramatic opera werd geboren, een genre waarin gesproken toneeltekst en lyrische aria’s elkaar afwisselen. Ook Purcell schreef veel van dat soort werken, waaronder The Indian Queen. De ouverture, dansen, songs en koren die hij hiervoor naliet behoren tot de mooiste pagina’s van Purcells oeuvre. Helaas heeft hij het werk door zijn vroege dood niet kunnen afmaken. Zijn broer Daniel legde de laatste hand aan de partituur.

Benieuwd hoe regisseur Guy Cassiers de muziek van The Indian Queen bij ons op de scène brengt? Bekijk alvast de trailer en luister naar de aria They Tell Us, waarin prinses Orazia zich uit liefde overgeeft en laat opsluiten.

Ontdek The Indian Queen

Zin in meer? Deze afspeellijst laat je proeven van de muziek van The Indian Queen