‘We moeten onze representaties in eigen handen nemen en onszelf anders definiëren en opnieuw uitvinden. Dat is op zijn minst onze verantwoordelijkheid’

Crowd klapt de dense ervaring van het nu open, waar verleden, heden, de verwachte toekomst, de constructie van herinneringen en de verbeelding samenkomen. De voorstelling plaatst ook vraagtekens bij hoe ons emotionele prisma onze perceptie beïnvloedt.

Onze waarneming is onvermijdelijk een culturele constructie. We vinden talen en culturen uit met de hulp van onze perceptuele kaders en daarmee lezen we de wereld en praten we erover. Deze kaders zijn actief, ze passen zich aan in tijd en ruimte. Bovendien kunnen we ze bewust verplaatsen.

Wie perceptuele kaders herdenkt, kan de gevestigde orde tot in zijn fundamenten doen wankelen. Er komt ruimte vrij om andere mogelijkheden te verbeelden.

Wie de perceptuele kaders die door de samenleving worden bepaald doorziet, begrijpt de machtsverhoudingen die op een systematische wijze in stand worden gehouden. Hetzelfde geldt voor de openbare orde en het politieke project dat verdedigd wordt.

Een autoritair politiek project naturaliseert dit waarnemingssysteem door de constructie onzichtbaar te maken – om zich aldus te legitimeren als natuurlijk, als waar. Daaraan ontleent het autoritarisme zijn onbetwistbare gezag. Het naturaliseert de machtsverhoudingen tot diep in ons wezen.

Kunst kan, in haar vormen en inhouden, een krachtig instrument zijn om de gevestigde orde te valideren. Dat gebeurt wanneer kunst het waarheidsdiscours mee vormgeeft, door vormen van representatie tecreëren die een invloed hebben op en gezaghebbend zijn over wat werkelijk is.

Door nieuwe vormentalen uit te vinden kan kunst de gevestigde orde echter ook tot op haar grondvesten doen daveren en omverwerpen.

We moeten onze representaties in eigen handen nemen en onszelf anders definiëren en opnieuw uitvinden. Dat is op zijn minst onze verantwoordelijkheid.

Crowd belicht de Berlijnse techno-underground in de jaren negentig, die kritische ruimtes in de marge waren voor mensen op zoek naar alternatieve manieren van zijn. Crowd vertelt de verhalen van tegenculturen, van creatieve broeinesten, die intellectueel en politiek immens en van doorslaggevend belang zijn.

Foto: Karen Paulina Biswell