Khovansjtsjina

Wat oorspronkelijk bedoeld was als een eresaluut aan tsaar Peter, groeide uit tot een kritisch, pessimistisch ideeëndrama. Het verhaal begint in 1682 met het overlijden van de jonge tsaar Fjodr III die geen wettige troonopvolger heeft. Hierdoor komen drie ideologische fracties tegenover elkaar te staan: de machtsbeluste conservatieven, de hervormingsgezinden en de Oudgelovigen. Prins Ivan Khovanski lokt met zijn gewapende garde, de ‘streltsy’, een revolte uit. Ze staat in de Russische kronieken bekend als ‘Khovansjtsjina’ of ‘de zaak Khovanski’.

Moesorgski bedacht zijn opera met verheven melodische zanglijnen die deels uitdrukking zijn van de aristocratische status van de protagonisten en deels van een mystiek verlangen naar een betere wereld. De slotkoorzang van de opera, de collectieve zelfverbranding van de Oudgelovigen, is één van de meest aangrijpende scènes uit het Russische operarepertoire. De Amerikaanse regisseur David Alden oogstte eerder in ons huis veel succes met zijn aangrijpende Peter Grimes (Britten) en keert nu terug voor een Russisch epos.

Maestro Dmitri Jurowski breidt met deze productie zijn kennis van het Russische operarepertoire verder uit. In een rolverdeling die opvalt door een aantal indrukwekkende basstemmen, horen we onder meer de Kroatische bas Ante Jerkunica en de Russische bas Alexey Tikhomirov. Voor de aangrijpende rol van Marfa tekent de Russische mezzosopraan Elena Manistina.